Học Hán Nôm Tam Thiên Tự

1. Chính mình, bổn thân. ◇Tam quốc diễn nghĩa 三國演義: “Nhiên hậu mệnh Mi Trúc tê thư phó Bắc Hải, tự kỉ suất chúng thủ thành, dĩ bị công kích” 然後命糜竺齎書赴北海, 自己率眾守城, 以備攻擊 (Đệ thập nhất hồi). 2. (Phương ngôn) Thân cận, thân mật. 3. Chỉ người có quan hệ thân thiết. § Cũng như “tự kỉ nhân” 自己人. ◇Hồng Lâu Mộng 紅樓夢: “Biệt thuyết ngoại thoại, cha môn đô thị tự kỉ, ngã tài giá ma trước” 別說外話, 咱們都是自己, 我纔這麼著 (Đệ tứ nhị hồi) Bà đừng nói khách sáo nữa, chỗ người nhà với nhau cả, nên tôi mới dám làm thế.

Video học viết chữ thư pháp các nét cơ bản

Mọi chi tiết xin liên hệ: Hotline: 0989543912

Hoặc tại văn phòng Trung tâm Chinese Hà Nội.

1. (Danh) Lông. ◎Như: “mao bút” 毛筆 bút lông, “mao trùng” 毛蟲 sâu róm. 2. (Danh) Râu, tóc. ◎Như: “nhị mao” 二毛 người đã hai thứ tóc (tuổi tác). ◇Hạ Chi Chương 賀之章: “Thiếu tiểu li gia lão đại hồi, Hương âm vô cải tấn mao thôi” 少小離家老大回, 鄉音無改鬢毛衰 (Hồi hương ngẫu thư 回鄉偶書) Lúc nhỏ tuổi xa nhà, đến khi già cả trở về, Giọng nói quê nhà không đổi, tóc mai suy kém. 3. (Danh) Mốc, meo. ◎Như: “man đầu phóng cửu liễu, tựu yếu trưởng mao” 饅頭放久了, 就要長毛 bánh bột để lâu, sắp bị lên mốc rồi. 4. (Danh) Mượn chỉ loài thú. ◇Phạm Trọng Yêm 范仲淹: “Hạ miện quần mao độn” 下眄群毛遁 (Điêu ngạc tại thu thiên 雕鶚在秋天) Dưới trông bầy thú chạy trốn. 5. (Danh) Cây cỏ. § Thông “mao” 芼. ◎Như: “bất mao chi địa” 不毛之地 đất không có cây cỏ. 6. (Danh) Tục dùng thay chữ “hào” 毫, nói về “hào li” 毫釐. 7. (Danh) Tên một binh khí thời xưa. 8. (Danh) Hào (tiền). § Tục dùng như “giác” 角. 9. (Danh) Họ “Mao”. 10. (Tính) Thô, không tinh tế, chưa gia công. ◎Như: “mao thiết” 毛鐵 sắt thô, “mao tháo” 毛糙 thô tháo, xù xì. 11. (Tính) Chưa thuần tịnh. ◎Như: “mao trọng” 毛重 trọng lượng kể cả bao bì, “mao lợi” 毛利 tổng lợi nhuận. 12. (Tính) Nhỏ bé, nhỏ nhặt. ◎Như: “mao cử tế cố” 毛舉細故 đưa ra những cái nhỏ mọn, “mao hài tử” 毛孩子 nhóc con. 13. (Tính) Lờ mờ, mô hồ. ◇Khắc Phi 克非: “Lí Khắc đài đầu vọng thiên, nhất loan mao nguyệt, kỉ khỏa sơ tinh” 李克抬頭望天, 一彎毛月, 幾顆疏星 (Xuân triều cấp 春潮急, Thập lục) Lí Khắc ngẩng đầu nhìn trời, một vành cung trăng lờ mờ, vài ngôi sao thưa thớt. 14. (Động) Nổi giận, phát cáu. 15. (Động) Sợ hãi, hoảng sợ. ◎Như: “hách mao liễu” 嚇毛了 làm cho phát khiếp, “mao cước kê” 毛腳雞 chân tay luống cuống, hành động hoảng hốt. 16. (Động) Sụt giá, mất giá. ◎Như: “hóa tệ mao liễu” 貨幣毛了 tiền tệ sụt giá. 17. (Phó) Khoảng chừng, vào khoảng, đại ước. ◇Mao Thuẫn 茅盾: “Mao toán toán dã hữu nhị thập vạn” 毛算算也有二十萬 (Đa giác quan hệ 多角關係) Tính ra ước độ hai mươi vạn.

① Lông, giống thú có lông kín cả mình nên gọi là mao trùng 毛蟲. ② Râu tóc người ta cũng gọi là mao, như nhị mao người đã hai thứ tóc (tuổi tác). ③ Loài cây cỏ, như bất mao chi địa 不毛之地 đất không có cây cỏ. ④ Tục gọi đồ gì làm thô kệch không được tinh tế gọi là mao. Phàm nói vật gì nhỏ mà nhiều cũng gọi là mao, như mao cử tế cố 毛舉細故 cử cả những phần nhỏ mọn. ⑤ Nhổ lông. Tục dùng thay chữ hào 毫 nói về hào li. ⑥ Một âm là mô. Không.

① Lông: 羽毛 Lông vũ; 羊毛 Lông dê, lông cừu; ② (văn) Râu tóc: 二毛 (Đầu đã) hai thứ tóc; ③ Cây cỏ: 不毛之地 Đất không có cây cỏ, đất khô cằn; ④ Mốc: 饅頭放久了就要長毛 Bánh mì hấp để lâu sẽ bị mốc; ⑤ Thô, chưa gia công, gộp: 毛鐵 Sắt thô; 毛利 Lãi gộp; ⑥ Nhỏ, bé: 毛孩子 Nhóc con; 毛舉細故 Nêu cả những điều nhỏ nhặt; ⑦ Tiền tệ sụt giá: 票子毛 Tiền mất giá; ⑧ Bừa, cẩu thả, ẩu: 毛手毛腳 Làm ẩu, làm cẩu thả; ⑨ Sợ hãi, ghê rợn, khiếp: 心裡直發毛 Trong lòng thấy ghê rợn; 這下可把他嚇毛了 Lần này làm cho hắn sợ khiếp vía; ⑩ (đph) Phát cáu, tức giận; ⑪ (khn) Hào (đơn vị tiền tệ) (như 毫); ⑫ [Máo] (Họ) Mao.

Không có gì — Một âm là Mao. Xem Mao.

Lông thú vật — Chỉ chung tóc lông trên thân thể người — Chỉ cây cỏ trên mặt đất — Nhỏ bé, ít ỏi — Thô xấu — Tên một bộ chữ Trung Hoa — Một âm là Mô. Xem Mô.

(1) hair (2) feather (3) down (4) wool (5) mildew (6) mold (7) coarse or semifinished (8) young (9) raw (10) careless (11) unthinking (12) nervous (13) scared (14) (of currency) to devalue or depreciate (15) classifier for Chinese fractional monetary unit ( = 角[jiao3] , = one-tenth of a yuan or 10 fen 分[fen1])

1. (Động) Gặp, gặp nhau, không hẹn mà gặp. ◎Như: “hội ngộ” 會遇 gặp gỡ. ◇Sử Kí 史記: “Hoàn chí Lật, ngộ Cương Vũ Hầu, đoạt kì quân, khả tứ thiên dư nhân” 還至栗, 遇剛武侯, 奪其軍, 可四千餘人 (Cao Tổ bản kỉ 高祖本紀) (Bái Công) quay về đến đất Lật, gặp Cương Vũ Hầu, cướp quân (của viên tướng này), đuợc hơn bốn nghìn người. 2. (Động) Mắc phải, tao thụ. ◎Như: “ngộ vũ” 遇雨 gặp mưa, “ngộ nạn” 遇難 mắc nạn. ◇Tư Mã Thiên 司馬遷: “Bộc dĩ khẩu ngữ ngộ thử họa, trùng vi hương đảng sở tiếu” 僕以口語遇此禍, 重為鄉黨所笑 (Báo Nhậm Thiếu Khanh thư 報任少卿書) Kẻ này vì lời nói mà mắc cái vạ này, lại thêm bị làng xóm chê cười. 3. (Động) Hợp, thích hợp, khế hợp, đầu hợp. ◎Như: “vị ngộ” 未遇 chưa hợp thời (chưa hiển đạt). ◇Chiến quốc sách 戰國策: “Vương hà bất dữ quả nhân ngộ” 王何不與寡人遇 (Tần tứ 秦四) Vua sao không hợp với quả nhân? 4. (Động) Đối xử, tiếp đãi. ◎Như: “quốc sĩ ngộ ngã” 國士遇我 đãi ta vào hàng quốc sĩ. ◇Sử Kí 史記: “Hàn Tín viết: Hán Vương ngộ ngã thậm hậu, tái ngã dĩ kì xa, ý ngã dĩ kì y, tự ngã dĩ kì thực” 韓信曰: 漢王遇我甚厚, 載我以其車, 衣我以其衣, 食我以其食 (Hoài Âm Hầu liệt truyện 淮陰侯列傳) Hàn Tín nói: Vua Hán đãi tôi rất hậu, lấy xe của mình để cho tôi đi, lấy áo của mình để cho tôi mặc, lấy cơm của mình để cho tôi ăn. 5. (Động) Đối phó, chống cự. ◇Thương quân thư 商君書: “Dĩ thử ngộ địch” 以此遇敵 (Ngoại nội 外內) Lấy cái này đối địch. 6. (Danh) Cơ hội, dịp. ◎Như: “giai ngộ” 佳遇 dịp tốt, dịp may, “cơ ngẫu” 機遇 cơ hội, “tế ngộ” 際遇 dịp, cơ hội. 7. (Danh) Họ “Ngộ”.

① Gặp. Gặp nhau giữa đường gọi là ngộ. Sự gì thốt nhiên gặp phải cũng gọi là ngộ. Như ngộ vũ 遇雨 gặp mưa, ngộ nạn 遇難 gặp nạn, v.v. ② Hợp. Như thù ngộ 殊遇 sự hợp lạ lùng, ý nói gặp kẻ hợp mình mà được hiển đạt vậy. Vì thế cho nên học trò lúc còn nghèo hèn gọi là vị ngộ 未遇. ③ Thết đãi. Như quốc sĩ ngộ ngã 國士遇我 đãi ta vào hàng quốc sĩ. ④ Ðối địch, đương.

① Gặp, gặp gỡ, gặp phải, hội kiến, hội ngộ: 遇雨 Gặp mưa; 不期而遇 Không hẹn mà gặp; 遇諸塗 Gặp ở ngoài đường (Luận ngữ); ② Đối đãi, đãi ngộ: 待遇 Đãi ngộ; 殊遇 Đãi ngộ đặc biệt; 國士遇我 Đãi ta như đãi hàng quốc sĩ (Sử kí: Thích khách liệt truyện); 遇人恭謹 Đối đãi người cung kính (Hán thư); ③ Dịp, cảnh ngộ: 佳遇 Dịp may, dịp tốt; 隨遇而安 Tùy theo cảnh ngộ mà chấp nhận; 際遇 Cơ hội, dịp; ④ (văn) Tiếp xúc, cảm xúc: 臣以神遇而不以目視 Thần chỉ tiếp xúc bằng cảm giác chứ không nhìn bằng mắt (Trang tử: Dưỡng sinh chủ); ⑤ (văn) Chiếm được lòng tin (của bề trên hoặc vua chúa...), gặp và hợp nhau: 垂老遇君未恨晚 Sắp già được gặp và hợp với vua chưa hận muộn (Đỗ Phủ: Tòng sự hành); ⑥ [Yù] (Họ) Ngộ.

Gặp gỡ. Không hẹn mà gặp. Td: Hội ngộ — Hợp nhau — Đối xử. Td: Đãi ngộ.